Kondolencje składane są osobom, które doświadczyły straty kogoś bliskiego. Czy należy na nie odpowiadać? Jak to zrobić, aby wyrazić swoją wdzięczność?
Czy powinno się odpowiadać na kondolencję?
Odpowiadanie na kondolencje nie jest obowiązkowe, ale może być wyrazem uznania i docenienia otrzymanych miłych słów i wsparcia. Odpowiedź na kondolencje pokazuje wtedy osobie, która je złożyła, że jej gest został doceniony.
Warto jednak pamiętać, że nie powinniśmy się czuć zobowiązani do odpowiadania na każde kondolencje. Ogólnie rzecz biorąc, miłym gestem jest odpowiadanie na nie, ale nie jest to wymagane.
Co się odpowiada na kondolencje?
Po pogrzebie często dostaje się kondolencje od przyjaciół, rodziny i bliskich. Jak wtedy zareagować?
Najczęściej po otrzymaniu kondolencji wyraża się krótkie podziękowanie. Można też wykonać gest skinięcia głową, uściśnięcia dłoni lub objąć osobę, która je złożyła.
Jak natomiast odpowiedzieć na kondolencje pojedynczym osobom lub większej grupie osób, na przykład podczas stypy?
Oto kilka przykładowych wypowiedzi, które można w tym celu wykorzystać:
- „Dziękuję za przybycie na pogrzeb (wymienić osobę zmarłą). Wasze wsparcie było dla mnie i mojej rodziny bardzo ważne”.
- „Dziękuję za kondolencje i obecność na nabożeństwie. To dla mnie wielka pociecha w tym trudnym czasie”.
- „Wasze słowa i wsparcie są pocieszeniem w tym trudnym dla mnie momencie”.
- „Chciałbym zgromadzonym tu z całego serca wyrazić moją wdzięczność za wszystkie otrzymane od was kondolencje i za wzięcie udziału w ostatnim pożegnaniu (osoba).”
Te przykładowe odpowiedzi mogą być też wykorzystane do przygotowania listu czy wpisu na swoim profilu w serwisie społecznościowym.
Jak odpowiedzieć na kondolencje otrzymane przez SMS lub przez internet?
Kiedy ktoś składa kondolencje przez wiadomość SMS lub online, wiele osób nie wie, jak wtedy zareagować. Można wysłać krótkie „Dziękuję”, ale również dłuższą odpowiedź.
Oto przykładowe odpowiedzi na wiadomości z kondolencjami:
- „Dziękuję za pamięć”.
- „Twoje wsparcie wiele dla mnie znaczy w tym trudnym czasie”.
- „Dziękuję, że jesteś przy mnie. Twoje wsparcie znaczy więcej, niż myślisz”.
- „Jestem bardzo wdzięczny za Twoje słowa otuchy”.
- „Doceniamy Twoje wyrazy współczucia. Dziękujemy”.
Powinniśmy także pamiętać o tym, że nie ma dobrego ani złego sposobu reagowania na otrzymane po śmierci bliskiego kondolencje i że ludzie na różne sposoby przeżywają żałobę.
Nie powinniśmy więc czuć się zobowiązani do przygotowywania długich, podniosłych mów czy odpowiedzi. Zwykłe „dziękuję” jest wtedy również na miejscu.